ساخت استخر سونا و جکوزی امروزه به یکی از جذابیت های ساختمان های مسکونی، ویلاها، هتل ها و … و یکی از اجزاء جدایی ناپذیر اغلب ساختمان ها و برج های مسکونی و حتی تجاری شده است. استخر ها علاوه بر آن که لحظات خوب و خوشی را برای ما رقم می زنند و حس نشاط و شادابی را در ما به وجود می آورند برای سلامتی ما نیز مفید هستند
استخرها ، سونا و جکوزی از الحاقیات فوق‌العاده برای محل سکونت محسوب می شوند چه به صورت مشاع عمومی و خصوصی چه بصورت احداث خصوصی در واحدها یا تراس؛ استخر سونا و جکوزی لذت، آرامش و تجملات زیادی را به ارمغان می‌آورند و محیطی برای سرگرمی و اوقات فراغت خانوادگی به فضای مجتمع و برج مسکونی و خانه اضافه می کنند
اکثر افراد ترجیح می دهند تا یک استخر خانگی داشته باشند تا بتوانند به آسانی و به دور از نگرانی های مختلف، محل مناسبی را برای تفریحات خانگی خود و سایر اعضای خانواده ایجاد نمایند
استفاده از استخر های عمومی در خارج از منزل با مشکلاتی رو به رو می باشد به همین جهت اکثر افراد تمایل به سکونت در مجتمع و برج های مسکونی دارای استخر های سرپوشیده (که بصورت خصوصی و تایم به تایم برای هر مالک نیز مورد استفاده قرار می گیرند) و یا استخر های شخصی در تراس روف و… دارند
استخر سونا و جکوزی یکی از انواع پارامتر های اساسی دکوراسیون بوده و طراحی آن در فضا های مختلف ساختمان می تواند زیبایی، نشاط و سرزندگی را برای ساکنین آن به ارمغان آورد
مشاعات آبی سرپوشیده به جهت عدم قرارگیری در معرض مستقیم اشعه خورشید نیز کارایی داشته و می توانند ساعات خوشی را برای ساکنین رقم بزنند
نمونه ای از برج ها و مجتمع های مسکونی دارای استخر سونا و جکوزی در محله های نیاوران زعفرانیه کامرانیه فرمانیه الهیه فرشته :
علاوه از مشاعات آبی ساختمان، دارا بودن یک استخر سونا یا جکوزی درون فضای ساختمان و برج (مثل تراس و روف تاپ و..) و به صورت خصوصی؛ همچون یک رویا بوده که امروزه با استفاده از تکنولوژی و متریال روز این رویا به واقعیت تبدیل شده است
این استخر ها علاوه بر آن که می توانند مامنی برای استراحت و آرامش یافتن شما و اعضای خانواده تان باشد، بلکه می تواند محیطی برای دورهمی های دوستانه و یا مکانی برای مناسبت های خاص نیز ایجاد نمایند
شنا تقریبا برای همه ی افراد از جمله ورزشکاران حرفه ای، افراد چاق که قصد لاغر شدن دارند، زنان باردار، تفریح و …. مفید است
مجموعه های آبی ساختمان به طور مستقیم در سلامتی جسمی و روحی افراد موثر هستند و به عنوان یک روش درمانی نیز به آنها توجه می شود
برای مثال از جکوزی برای رفع خستگی و ماساژ دادن عضله‌های مختلف بدن و کسب آرامش، سلامتی و تفریح استفاده می شود که بعد از یک روز پرکار و خسته کننده با ماساژ درمانی و قرار دادن اعضای بدن در مسیر فواره های زیر آب، انرژی از دست رفته و قوای بدن را احیا می کند
و یا سونا جریان خون و میزان دریافت اکسیژن را افزایش می دهد، استرس و اضطراب را کاهش داده و عملکرد ذهنی را تقویت می‌کند و خطرات ناشی از مشکلات قلبی را نیز کاهش می دهد
اغلب استخر های سرپوشیده برج ها و مجتمع های مسکونی، دارای سونا و جکوزی نیز می باشند و مکان مناسبی برای شنا و تفریحات آبی به صورت انفرادی و یا خانوادگی هستند
طراحی استخر سونا و جکوزی سرپوشیده
محل
اگر چه در گذشته استخر ها تنها به صورت داخل زمینی و دفنی ساخته می شدند اما امروزه استخر ها علاوه از سطح زمین در طبقات بالای ساختمان نیز ساخته می شوند
امروزه علاوه بر خانه های ویلایی، دارا بودن استخر یکی از پارامتر های جذاب برای برج ها آپارتمان ها، و مجتمع های مسکونی لوکس و لاکچری می باشد که معمولا سازندگان و آرشیتکت های پروژه های مسکونی به اجرایی کردن بهتر آن توجه زیادی می کنند
در برخی از موارد، طراحان خوش ذوق و سلیقه، قسمتی را در کنار استخر به گیاهان اختصاص می دهند تا با تلفیق آب و گیاهان بتوانند حس زندگی و شادابی را برای ساختمان به ارمغان آورند
در آپارتمان ها برج ها و مجتمع های مسکونی، معمولا از نمونه استخر سرپوشیده بهره برده می شود
برترین ویژگی استخرهای سرپوشیده امکان استفاده از آنها در تمام طول سال است
طراحی
طراحی و ساخت استخر سونا و جکوزی تابعی از استانداردهای مهندسی ساختمان است این روزها ساخت استاندارد استخرها نیاز به تخصص ویژه دارد و راه اندازی استخر، سونا و جکوزی توسط افراد متخصص این امر انجام می پذیرد
یک استخر سرپوشیده می تواند در فضا های مختلف از وسط سالن پذیرایی گرفته تا تراس ها، اتاق خواب ها، پشت بام های سرپوشیده و … انجام شود
در طراحی استخر سرپوشیده خانگی از انواع دیوار، درب و پنجره ی شیشه ای نیز استفاده می شود تا انعکاس نور محیط خارجی، فضای روشن و زیبایی را ایجاد کرده و لذت بخشی استخر را دوچندان نماید
برای ساخت این نوع استخرها از مصالح گوناگونی مانند بتن مسلح، فولاد آلومینیوم، فایبرگلاس با جداره وینیلی استفاده می شود؛ که طول عمر بالایی داشته و در برابر رطوبت و آب نیز مقاوم می باشد
چنانچه استخر در طبقات فوقانی ساختمان باشد؛ در جهت کاهش وزن سازه از دیواره هایی با ضخامت کمتر و فایبرگلاس استفاده می شود
محل استخر در صورت امکان در جایی طراحی می شود که نور طبیعی دریافت نماید
ابعاد و شکل استخر
ابعاد طراحی استخر به تعداد نفراتی که قصد استفاده از استخر را دارند و فضای ساختمان، کاربری، محل استخرهای داخل واحد و… بستگی دارد
به طور متوسط این فضا حدود ۵ متر مربع می باشد
باید توجه داشت که طراحی استخر خانگی لوکس ارتباطی با کوچکی و بزرگی آن ندارد بلکه باید توانست بر اساس طراحی و امکانات جانبی به بهترین شکل ممکن از آن استفاده کرد
طول استاندارد استخر ها که در طراحی برج ها و آپارتمان ها رعایت می شود ، بین ۱۲.۵ تا ۵۰ متر است. به عبارتی هر چه فضای واحد مربوط به مشاعات آبی بزرگتر باشد، طول استخر شما به ۵۰ متر نزدیک تر است. طول استخر های آپارتمانی داخل واحدها مثل تراس و … ۱۲.۵ و گاهی کمتر نیز تعیین می شود
در استخرهاي خانگی تنها تعداد شناگراني كه در يك زمان داخل استخر خواهند بود، عامل اصلی در تعيين مساحت استخر مي باشد. با توجه به اینکه استخر سونا و جکوزی جزو مشاعات به حساب می آیند کوچک بودن آن از جهت هزینه نگهداری ماهیانه، مقرون به صرفه می باشد
عرض استخر ها در خانه های ویلایی بین ۱۰ الی ۵۰ متر می باشد و برای خانه های آپارتمانی به ۳ الی ۶ متر می رسد
عمق
تعیین عمق ابعاد و اندازه، از مهم ترین اصول و ضوابط طراحی استخر خانگی محسوب می شود
انتخاب عمق استخر با توجه به نوع کاربری استخر که قرار است برای تفریح کودکان، سرگرمی موقت یا شنای حرفه‌ای به کار رود، انتخاب می‌شود
استخر خردسالان در برج های مسکونی دارای عمق حداكثر 90 سانتيمتر می باشد
اگر استخر به منظور شنای حرفه ای و با ابعاد 50 در 50 در مجتمع احداث شده باشد در این صورت عمق استخر از ۳ الی ۶ متر افزایش می یابد
ناحيه عميق در اين نوع استخرها براي نصب تخته هاي شيرجه وسايل بازی مانند انواع سرسره ها، و موج افكن هاي مكانيكی و … مناسب می باشد
استخرهاي خانگی در مجتمع های مسکونی تابع ضوابط و معيارهاي خاصي به جز ميزان عمق آب نمي باشند. از اين رو در شکلهای مختلف و با تجهيزات و وسايل تفريحي گوناگون طراحي و احداث می شوند
شکل
اگر چه در گذشته و حتی امروزه معمولا استخر ها را به شکل مستطیلی می سازند اما در واقع شکل استخر محدودیت خاصی نداشته و طراحان بسته به ذوق و هنر خود، انواع اشکال مختلف و جذاب را برای استخر طراحی می کنند
البته استخر های مستطیلی به دلیل مقرون به صرفه بودن در سیستم گردش آب بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد، اما دیوار های منحنی و یا زاویه دار می توانند استخر را به زیبایی هر چه تمام تر بیارایند
استنداردها و ضوابط
از جمله ضوابط و استاندارد های یک استخر :
لحاظ شدن مسیری مناسب برای قدم زدن در پیرامون استخر
برخورداری از دمای آب در محدوده 26 الی 27 درجه سانتیگراد
رطوبت نسبی 60 الی 70 درصدی
30 تا 31 درجه سانتیگراد محدوده دمای هوا
و در صورت امکان قرار داشتن فضای استخر در معرض نور آفتاب
و در استخر و جکوزی واقع در تراس و روف گاردن :
برخورداری از حفاظ در برابر باد
قابل دید بودن فضای استخر به منظور نظارت بر شنای افراد به ویژه کودکان
و فاصله داشتن فضای استخر از درختان و بوته های دارای برگ، بخشی از ضوابط احداث می باشند
سیستم تصفیه و گندزدایی استخر و ایمنی
استفاده از پمپ استخر و فیلتر استخر به صورت اصولی و از برندهای معتبر یکی دیگر از مواردی است که در ساخت استخر در برج ها و سازه های مدرن مورد توجه قرار می گیرد
مهمترین جزء و از موارد مهم در طراحی استخر سیستم تصفیه استخر و انتخاب روش مناسب و موثر جهت گندزدایی است
روشهای ضد عفوني کردن آب استخر به صورت کلر زني – هيپوكلريت زنها – كلر مايع ـ كلر آمونياك – پرتو ماوراء بنفش و… می باشد
جکوزی
تاریخچه معماری استخر سونا و جکوزی به دوران باستان در زمان یونانیان و مصری ها بر می گردد که وان های حمامی با ابتدایی ترین امکانات، قابلیت آب درمانی داشتند
با توجه به مزیت ها، فواید و شرایط آرامش بخشی که جکوزی در اختیار انسان قرار می دهد، اکثر استخرهای برج ها و مجتمع های مسکونی مجهز به جکوزی هستند
طراحی جکوزی از حمام ژاپنی ها الهام گرفته است و نام جکوزی Jacuzzi نام یک شرکت آمریکایی تولیدکننده وان حمام است. جکوزی در انگلیسی و در امریکا هات تاپ hot tub و جکوز نیز نامیده می شود. جکوزی به صورت از پیش ساخته شده، جهت نصب در تراس و واحدها نیز تهیه می شوند
فواید و کارکرد جکوزی
از جکوزی جهت ماساژ آبی برای رفع خستگی و کسب آرامش، سلامتی و تفریح و در مواردی برای آب درمانی و بهبود برخی بیماری ها استفاده می شود
بعد از یک روز پرکار و خسته کننده جکوزی با ماساژ درمانی در آب گرم همراه با فشار هوا و قرار دادن اعضای بدن در مسیر فواره های زیر آب، انرژی از دست رفته را برمی گرداند و قوای بدن را احیا می کند
جکوزی با فشار آب باعث ماساژ دادن عضلات می شود و روشی بسیار مؤثر در رفع درد عضلات، مفاصل و استخوان و رفع فشارهای روانی طی روز می باشد
نمونه ای از برج ها و مجتمع های مسکونی دارای جکوزی در محله های نیاوران زعفرانیه کامرانیه فرمانیه الهیه فرشته :
طراحی جکوزی
ساخت جکوزی نیز تا حدودی همانند ساخت استخر اما در ابعادی بسیار کوچک تر است و فرآیند تصفیه جکوزی نیز شبیه تصفیه آب استخر است
جکوزی ها به صورت اماده، جهت نصب در تراس و واحد نیز ساخته می شوند
آب جکوزی جهت تصفیه ابتدا وارد پمپ فشار قوی می‌شود و پس از مرحله تصویه با عبور از مبدل، آب را گرم می کند
در کنار پمپ فشار نیز اغلب از پمپ‌های هوا یا بلوئر برای وارد کردن هوا به داخل آب استفاده می‌شود تا جریانی شتابزده از آب غنی شده از اکسیژن ایجاد گردد
عمق وان جکوزی ۹۰ سانتی متر، ۵۰ سانتی متر برای بخش بالایی نیمکت و ۴۰ سانتی متر برای بخش پایین تر است
دمای آب جکوزی به طور معمول ۳۲ درجه تا ۳۵ درجه (حداکثر ۴۰ درجه) گرم می شود
در طراحی جکوزی فاصله بین حمام کنندگان ۸۰ cm در نظر گرفته می شود
سونا
تاریخچه استفاده از سونا بخار به یونان و سپس به روم باستان باز می گردد. اصل كلمه برگرفته از عبارت ساونا savuna به معنی قرار گرفتن بین دود است
در کشورهای مختلف تاریخچه و شکل های مختلفی از سونای بخار و نام های متعددی برای آن دیده می شود زیرا نقش برجسته ای در بهداشت، سلامت و آداب و رسوم بسیاری از جوامع داشته است
در خاورمیانه نیز اتاق های گنبدی شکل با عنوان حمام بخار وجود داشته که هنوز چند نمونه از آنها مانند حمام گنجعلی خان یا حمام وکیل به یادگار مانده است
فواید و کارکرد سونا:
استفاده از سونا جریان خون و میزان دریافت اکسیژن را افزایش داده، سیستم دفاعی طبیعی بدن را تقویت کرده و همچنین برای بالا بردن روحیه ی افراد و مبارزه با استرس و فشار های روانی بسیار مفید است
همچنین:
سونا می‌تواند فشار خون را پایین بیاورد و از بیماری‌های قلبی پیشگیری کند
به رها شدن از استرس و اضطراب کمک می‌کند
خطر مرگ ناشی از مشکلات قلبی را کاهش می دهد
به کاهش وزن کمک می کند
از مغز محافظت و عملکرد ذهنی را تقویت می کند
خواص ضد اکسیداتیو دارد
اطلاعات بیشتر…
طراحی سونا
سونای بخار امروزی در نوع خشک و مرطوب، اتاقکی با دیواره هایی از سنگ، سرامیک و یا سایر مواد ضد آب است همراه با دریچه هایی که برای ورود بخار به آن تعبیه شده اند
مهم ترین مشخصه اتاق سونا، مقاومت بالا در برابر نفوذ بخار به خارج از محوطه آن است ازینرو دیواره های آن به وسیله موانع بخار عایق کاری شده است
محدوده دمای هوا در سونای بخار 40 تا 50 درجه سانتی گراد و میزان رطوبت نسبی تقریبا 100% می باشد
ساخت استخر سونا و جکوزی به دلیل حساسیت در ایزولاسیون و آب بدنی کف و دیوارها، مستلزم زمان لازم و دقت در انتخاب متریال درجه یک و تجهیزاتی مناسب است
قوانین ساختمانی استخر سونا و جکوزی و ساعات استفاده
استخر سونا و جکوزی نیز مانند سایر قسمت‌های مشاع برج و مجتمع مسکونی ، نیازمند نظافت، هزینه تعمیرات و رسیدگی است که معمولا این هزینه ها در شارژ ماهانه لحاظ می شود
معمولا قوانینی برای استفاده بهتر از مشاعات آبی توسط ساکنین یا نماینده آنها؛ مدیر اجرایی مجموعه، وضع می شود
برای مثال رزرو ساعات استفاده خصوصی از استخر سونا و جکوزی (جدای از سانس های عمومی) بطوری که همه ساکنین بتوانند از سانس خصوصی استفاده کنند
